Grauwe staar (Cataract)



Een normale lens van een oog is compleet helder en transparant. Diverse processen, waaronder ouderdom en suikerziekte kunnen ervoor zorgen dat een lens een wit/blauw/grijze verkleuring laat zien. Namen als cataract, grijze staar, grauwe staar, groene staar, ouderdomsstaar en lenssclerose worden afwisselend en vaak foutief gebruikt en kunnen voor verwarring zorgen. Deze brief biedt u meer duidelijkheid.
 
Opbouw van een oog
De weg die het licht door een oog aflegt, passeert van buiten naar binnen de volgende delen: hoornvlies – voorste oogkamer – pupil (omringd door de iris) – achterste oogkamer – lens – glasachtig lichaam – netvlies. In de onderstaande afbeelding ziet u een schematische tekening van een oog. Voor een goed zicht is het belangrijk dat al deze lagen geheel helder en doorschijnend zijn.

Cataract
Abnormale vertroebeling van de lens wordt cataract genoemd en hiervan bestaan verschillende vormen. Cataract kan al aanwezig zijn bij pups, waarbij dan vaak tevens sprake is van andere aangeboren oogafwijkingen. Daarnaast kan cataract bij jonge of volwassen honden ontstaan, maar kan het zich ook pas op oudere leeftijd ontwikkelen. Deze laatste vorm, seniel cataract genoemd, is echter niet hetzelfde als de hierboven beschreven fysiologische sclerose van de lens bij oudere honden.

Voor cataract bestaan diverse oorzaken:

  • In een groot aantal gevallen is het optreden van cataract erfelijk bepaald. Dit is het geval voor onder andere Labrador retrievers en Golden retrievers, maar daarnaast nog voor een groot aantal andere rassen. Voor veel rassen is bekend welke verschijningsvorm het cataract heeft en op welke leeftijd dit meestal optreedt.
  • Suikerziekte. Binnen enkele weken kunnen honden hierdoor blind worden! Bij snel optredend cataract van beide ogen zal onderzoek naar suikerziekte dan ook zeker worden uitgevoerd. Zelfs bij diabetespatiënten waarbij de suikerspiegel goed gereguleerd is, is de kans op cataract groot vanwege het feit dat de suikerspiegel toch altijd iets hoger zal worden gehandhaafd dan bij gezonde dieren, teneinde gevaarlijk lage suikerspiegels te voorkomen.
  • Trauma van het oog door bijvoorbeeld een harde trap of aanrijding
  • Straling (UV-licht)
  • Andere oogaandoeningen waaronder bijvoorbeeld ontsteking van de binnenste delen van het oog (uveïtis), loslating van de lens en netvliesafwijkingen.

Of cataract zal leiden tot blindheid is vaak lastig in te schatten, al kan de vorm en locatie van de witting in de lens hier wel enige informatie over leveren. De meeste vormen van cataract breiden zich echter uit. Zodra verergering van het cataract optreedt neemt de transparantie van de lens steeds meer af. De lens zal dan gaan lijken op een dikke laag matglas: het verschil tussen licht en donker wordt door het dier nog wel opgemerkt, maar van echt zicht is geen sprake meer. Als het cataract zo ernstig wordt dat de inhoud van de lens vervloeit, vrijkomt uit het lenskapsel en in het oog terechtkomt, kan ernstige ontsteking van de binnenste delen van het oog (uveïtis) optreden.